Λογισμικά Πρόσβασης
- Ανάγνωση Οθόνης
- Μεγέθυνση Οθόνης
Συνθετικές Φωνές και Αναγνώστες Οθόνης
Με το σύστημα αυτό μπορεί ο χειριστής του Η.Υ να παρακολουθεί αυτά που γράφει και αυτά που κάνει (τις εντολές δηλαδή που δίνει), ακούγοντάς τα. Μπορεί επίσης να ακούσει κάποιο κείμενο που γράφτηκε από πριν και είναι αποθηκευμένο σε κάποιο αρχείο στον Υπολογιστή.
Το σύστημα αποτελείται από:
α. το τμήμα παραγωγής της συνθετικής φωνής -δηλαδή ειδικό λογισμικό που χρησιμοποιεί δική του συνθετική φωνή (π.χ. Ορφέας, Εκφωνητής, Αφροδίτη), μέσω της κάρτας ήχου του Υπολογιστή
β. από το λογισμικό διαχείρισης της συνθετικής φωνής –για παράδειγμα HAL ή Jaws.
Τα λογισμικά αυτά είναι εκείνα που υποστηρίζουν και επιτρέπουν τη χρήση της οθόνης Braille. Για να μπορέσει κάποιος να επωφεληθεί από τα πλεονεκτήματα του συστήματος, θα πρέπει να εκπαιδευτεί στη χρήση του. Και εδώ η εκπαίδευση αρχίζει πολύ νωρίς, μαζί με την εκπαίδευση στη χρήση του επεξεργαστή κειμένου.
Υπάρχουν διάφορα Λογισμικά Πρόσβασης που κυκλοφορούν στη διεθνή αγορά, από διάφορες εταιρείες.
Τα Supernova, Hal, Lunar και LunarPlus, ήταν τα μόνα που διέθεταν συνθετική φωνή και στην ελληνική γλώσσα για 20 περίπου χρόνια, γι’ αυτό και είχαν προτιμηθεί για χρήση στα εργαστήρια της Σχολής Τυφλών και γενικότερα από τα άτομα με ΟΑ στην Κύπρο. Τα τελευταία δυο με τρια χρόνια έχουν κατασκευαστεί και κυκλοφορούν στην αγορά διάφορες συνθετικές φωνές στα Ελληνικά πολύ καλύτερης χροιάς που μοιάζουν σχεδόν με ανθρώπινες και που μπορούν να χρησιμοποιηθούν με τα περισσότερα λογισμικά πρόσβασης, με επιπρόσθετο βέβαια κόστος.
Τα προγράμματα Μεγέθυνσης Οθόνης
Πολλά από τα παιδιά με ΟΑ διαθέτουν λειτουργική όραση που μπορούν να τη χρησιμοποιήσουν όταν εργάζονται στον Η.Υ. Για να γίνει αυτό πιο εφικτό, χρησιμοποιούνται μεγάλες οθόνες (19" - 21") και λογισμικά Μεγέθυνσης Οθόνης (Screen Magnifiers), όπως Lunar, LunarPlus, Zoomtext και Supernova.
Με προγράμματα όπως αυτά, μπορούμε να μεγεθύνουμε το περιεχόμενο της οθόνης πολλές φορές, να αλλάξουμε ή και να αντιστρέψουμε τα χρώματα και γενικά να προσαρμόσουμε την εικόνα ανάλογα με τις ανάγκες μας.
Το λογισμικό Supernova, αναφέρεται και στις δυο περιπτώσεις (ως λογισμικό ανάγνωσης και ως λογισμικό μεγέθυνσης οθόνης), γιατί προσφέρει συνδυασμό όλων όσων αναφέρονται πιο πάνω. Δηλαδή: ανάγνωση οθόνης, υποστήριξη οθόνης Braille και μεγέθυνση οθόνης. Χρησιμοποιείται συνήθως σε περιπτώσεις πάρα πολύ μειωμένης όρασης όπου απαιτείται συνδυασμός ακοής και λειτουργικής όρασης, ή σε περιπτώσεις όπου υπάρχει ανάγκη να είναι ο υπολογιστής προσβάσιμος σε άτομα με διαφορετικού τύπου ΟΑ, όπως συμβαίνει εργαστήρια της Σχολής Τυφλών.
Για άτομα χωρίς λειτουργική όραση, για τα οποία η Μεγέθυνση Οθόνης είναι περιττή, συστήνονται λογισμικά τύπου HAL. Αντίστοιχα, για άτομα που έχουν πρόσβαση στην οθόνη αλλά χρειάζονται βοήθεια κατάλληλα θεωρούνται τα λογισμικά που διαθέτουν μόνο αυτή τη λειτουργία (Lunar, ZoomText, BigShot) ή σε μερικές περιπτώσεις και μερική ανάγνωση οθόνης (Lunar Plus, ZoomText Readerς).
